Игеҙәк ҡыҙҙар тегеү фабрикаһы менән танышты

Ата-әсәнең эшенә эләгеү тураһында һәр бала тиерлек хыялланалыр. Фабрикала тегеү ҡорамалы операторы булып эшләгән Елена Чаплыгинаның туғыҙ йәшлек ҡыҙҙары Лера менән Ликаның да әсәһенең хеҙмәт урынын күреү хыялы була. Елена Чаплыгина һөйләүенсә, ҡыҙҙар станоктар, тегеү һәм сигеү машиналары донъяһын күптән үҙ күҙҙәре менән күрергә теләй. Производствоға экскурсия - балаларға кейемдең магазиндан йәки маркетплейстан түгел, ә ғәйәт ҙур тегеү цехынан әҙерләнеп сығыуын күрһәтеү мөмкинлеге лә булып тора.

Беҙҙе хәрәкәтсән һәм шаян ҡыҙҙар ҡаршылай. Тик игеҙәктәрҙең күңелле кәйефе, уларға йүнәлтелгән фотоаппараттарҙы күргәс, юҡҡа сыҡты. Лера менән Ликаның оялсанлығы журналистарҙан әсәләренең артына йәшеренергә мәжбүр итте. Әсәй кешенең ҡыҙҙарына уларҙың мөһим миссияла ҡатнашыуҙары - ҡунаҡтарға эш кейеменең нисек тегелеүен күрһәтергә кәрәклеген аңлатҡандан һуң балалар тынысланды.

Әсәләренең ярҙамсылары
Һуңынан беҙ тегеү машиналары сафы араһынан үтәбеҙ. Беҙ әсә кеше Елена Чаплыгина эшләгән бесеү цехына юлланабыҙ. Лика маникюр мастеры булырға теләүе, ә Лера фотоға төшөргә яратыуы хаҡында һөйләп тә өлгөрҙө. Уларҙың өйҙәрендә лә тегеү машинаһы барлығын белдек, әммә әлегә игеҙәктәргә был ҡорамал артына ултырырға ярамай.
Бесеү комплексында ҡыҙҙар әсәһенә һәм уның иптәшенә яңы төргәкте станокка һалыуҙа ярҙам итә башланы. Игеҙәктәр туҡыманы йәйеүсе ябай булмаған инструментҡа тотондо. Лера менән Лика был комплекстың бер үк ваҡытта 20 ҡатлам туҡыма киҫеүен һәм йыйырсыҡтарын бесеүгә ҡамасаулай алмауын белә. Производство деталдәрен балалар тәүге тапҡыр ҡулға ала.
- Компьютерҙа бер нисә программа бар. Эште башлар өсөн, мәҫәлән, «Ҡышҡы костюм» программаһын ҡуябыҙ. Махсус кейемдең был төрө өсөн комплекс 20 ҡат туҡыма түшәй, - тип аңлата журналистарға Елена Чаплыгина. - Ҡышҡы костюмды бесеү яҡынса 15 минут, ә йәйге костюмды 10 минут ваҡытты ала. Бер сменала беҙ ике йөҙ костюм бесәбеҙ.
Костюмдарға килгәндә, быға тиклем Елена Чаплыгина уларҙың классик төрө менән генә таныш булған. 10 йылдан ашыу ул банкта эшләгән. Ишембайҙа йәшәүсе ҡатын яңы производство асылыуы тураһында реклама күргәс, ашығыс рәүештә эшмәкәрлек өлкәһен үҙгәртергә ҡарар иткән. Учалы фабрикаһында уҡып сыҡҡас, ике аҙнанан эшкә тотона.
- Ғаиләм миңә тулыһынса ярҙам итте. Һуңғы йылдарҙа банкта эшләүе ҡыйынлашты - башҡа ҡалаларға даими командировкаларға йөрөү ялҡытты, - тип өҫтәне Елена. - Ә бында мине график, эш хаҡы, хеҙмәтемә ҡарата мөнәсәбәт тулыһынса ҡәнәғәтләндерә. Шөғөлөмдө яраттым.

«Мин бында эшләйәсәкмен»
Беҙ производство биналары буйынса алға үтәбеҙ. Лера менән Лика әйтеүенсә, уларға шаблонлы автомат күңелдәренә хуш килгән. Был машиналар бик ваҡ деталдәрҙе тегә белә, айырыуса ҡыҙҙарға уның “липучка” тегеү оҫталығы оҡшаған. Игеҙәктәрҙең тегеү цехында предприятие хеҙмәткәрен ҡосаҡлап алыуҙары беҙҙе ғәжәпләндермәне. Асыҡланыуынса, был әсәләрең коллегаһы ғына түгел, ә ҡыҙҙарҙың балалар баҡсаһындағы тәрбиәсенең элекке ярҙамсыһы икән.
Людмила Мехова бер нисә йыл ғына мәктәпкәсә белем биреү учреждениеһында эшләгән, әммә шуҡ игеҙәктәрҙе яҡшы хәтерендә ҡалдырған. Лера һәм Ликаның әсәһенән айырмалы рәүештә, Людмила күптән инде тегеү производствоһын яҡшы белә: 20 йылдан ашыу ҡатын трикотаж фабрикаһында лаборант һәм контролер булған. Трикотаж өсөн ҡатмарлы осор килеп етеп, эш хаҡы тотҡарлана башлағас, ҡатын балалар баҡсаһына китә.
- Һәр саҡ еңел сәнәғәтте, тегеү производствоһын ярата торғайным. Төҙөлөп ятҡан «Аркада» фабрикаһы эргәһенән үткәндә үҙемә: «Мин бында эшләйәсәкмен», тип вәғәҙәләгәйнем, - тип бүлешә «Аркада»ның контролеры Людмила Мехова. - Фабрика асылғас та бында килдем һәм бер тамсы ла быға үкенмәйем. Уңайлы яҡты цехтарҙа, заманса ҡорамалдарҙа эшләүе рәхәт.

Эш кейемдәре тегәлә
Өлкәндәр үҙ-ара әңгәмәләшкән арала игеҙәктәр күңелһеҙләнеп өлгөрҙө. Журналистар камераларын игеҙәктәргә төбәп уларҙы дәртләндерҙе. Рәсәй тимер юлдары өсөн яңы ҡышҡы махсус кейем коллекцияһында фотосессия ойошторорға ҡарар итәбеҙ. Әлегә ҡыҙҙар 10 үлсәмгә ҙурыраҡ йылы жилеттар һәм курткаларҙы кейеп ҡараған арала, етештереү етәксеһе Марина Дратова был хаҡта тулыраҡ мәғлүмәт менән таныштыра:
- Айына фабрика яҡынса 3 000 ҡышҡы һәм 4 000-5 000 йәйге костюмдарға заказдар үтәй. Бөгөнгә иң ҙур заказсы - Рәсәй тимер юлдары. Эре партиялар менән эшләүҙән тыш, урындағы производстволар өсөн дә ҙур булмаған заказдар үтәйбеҙ. Мәҫәлән, Салауатта нефть эшкәртеү заводы өсөн махсус урындарға сигеү эшләнек. Предприятие әйләнешен кәметергә йыйынмай, шуға күрә хеҙмәткәрҙәрҙе йыйыу дауам итә.
«Аркада» фабрикаһындағы экскурсия аҙағында игеҙәктәрҙең кәйефе күтәренке ине. Тыйнаҡ ҡыҙҙар әңгәмәнән баш тартһа ла, улар әсәйҙәренең эшендәге был көн ғүмерлеккә иҫтә ҡаласағын гәзит уҡыусыларға еткереүҙе һораны.

«Алға» - сәскә атыусы Башҡортостанға» проекты Башҡортостан Республикаһы Башлығы гранттары фонды ярҙамында БР Башлығы гранты иҫәбенә ғәмәлгә ашырыла.