Тура тапшырыу Башҡортостан юлдаш телеканалы эфирында, шулай уҡ социаль селтәрҙәрҙә барҙы. Алтынсы тапҡыр уҙғарылған диктанты Башҡортостанда ғына түгел, башҡа төбәктәрҙә лә яҙҙылар. Бының өсөн рәсми сайтта теркәлеү үтергә кәрәк ине. Диктант яҙыуҙа республиканың бөтә муниципаль ҡала-райондары ғына түгел, ә ситтә йәшәгән милләттәштәребеҙ ҙә теләп ҡатнашты. Ике сәғәт барған эфирҙа АҠШ-тан, Швейцариянан, Пермь өлкәһенән, Татарстан Республикаһынан тура эфирға сыҡтылар. Әгәр былтыр ҡатнашыусылар һаны 70 меңдән ашыу булһа, быйыл, ойоштороусылар әйтеүенсә, 305600 кеше белемен һынарға теләк белдергән, шул иҫәптән 39214 ҡатнашыусы Рәсәй төбәктәренән, 3395-е - сит илдәрҙә йәшәүсе яҡташтарыбыҙ. Улар араһында Санкт-Петербург, Первоуральск, Каменск-Уральск, Екатеринбург, Кировоград, Мәскәү, Ноябрьск ҡалаларынан, Свердловск, Силәбе өлкәләренән, Краснодар крайынан, Саха (Яҡут) Республикаһынан, Үзбәкстан, Ҡаҙағстан (Нур-Солтан, Алматы), Швейцария (Женева), АҠШ (Лос-Анджелес, Нью-Йорк), Германия, Испания, Эстония, Төркиә (Истамбул, Анталия), Германия (Берлин), Ҡытайҙан (Пекин, Гуанчжоу) һәм башҡа илдәрҙән белемен һынап ҡарарға теләгәндәр булды. Айырыуса Әбйәлил, Асҡын, Күгәрсен, Учалы, Дыуан, Көйөргәҙе, Кушнаренко, Ҡариҙел, Салауат, Хәйбулла, Яңауыл райондары әүҙемлек күрһәткән. 51 345 кеше башҡорт теленең төньяҡ-көнбайыш диалектында диктант яҙған. Иң кесе ҡатнашыусы Баймаҡ районынан биш йәшлек бала булһа, иң олоһо - Ишембай районынан 96 йәшлек ветеран. Сара тамамланыу менән эштәрҙе фотоға төшөрөп bashkdictant.ru сайтындағы шәхси кабинетҡа һалырға йә иһә
[email protected] электрон почтаға ебәрергә була ине. Рәсми һөҙөмтәләр шул уҡ сайтта 30 апрелгә тиклем торасаҡ.
Программа өс блокка бүленгәйне: телде яңы өйрәнә башлағандар өсөн - ябай, башҡортса яҡшы белгәндәр өсөн - ҡатмарлы һәм башҡорт теленең төньяҡ-көнбайыш диалектында һөйләшкәндәр өсөн - айырым текст. Диктант тексын мультиинструменталист һәм шоумен Заһир Зәйнетдинов, “Хәбәрҙәр” программаһын алып барыусы Флүрә Мурзина һәм яҙыусы-сатирик, Рәсәй һәм Башҡортостан Яҙыусылар союзы ағзаһы Марсель Сәлимов уҡыны.
Сарала республика Башлығы Радий Хәбиров та ҡатнашты.
- Бөгөн башҡорт теле буйынса халыҡ-ара диктант яҙабыҙ. Мин дә ҡатнашырға ниәт иттем. Беҙҙең өсөн «Башҡорт диктанты» проекты ныҡ кәрәк. Ул беҙҙе, беренсенән, берләштерә. Икенсенән, башҡорт телен өйрәнергә яңы стимул бирәсәк. Был заманда бергә булырға тейешбеҙ. Барыбыҙға ла уңыштар теләйем, - тине ул.
Мин, шәхсән, икенсе төркөмдә яҙҙым. Был формат ҡәҙимгенән артыҡ айырылмаһа ла, ниҙер етмәгән кеүек тойолдо миңә. Шундай мәлдәр булды, икеләнгән, нимәлер һорағы килә, ә мөмкинлек юҡ.
Флүрә Ишбулат ҡыҙы ла быйылғы сараның үҙенсәлекле булыуын билдәләне.
- Онлайн уҡыу миңә бер ниндәй ауырлыҡ та тыуҙырмай. Тик, шулай ҙа, бөгөн бер аҙ тулҡынланам. Сөнки нисәмә меңләгән кеше минең уҡығанды тыңларға ғына түгел, ә яҙырға ла тейеш. Быйылғы диктант яҙыу айырыуса үҙенсәлекле килеп сыҡты, - тине ул.
Марсель Сәлимов иһә үҙенең текст уҡыр мәле еткәс, бер аҙ шаяртып та алды.
- Бөгөн беҙ республика тарихында беренсе тапҡыр диктантты төньяҡ-көнбайыш диалектында яҙасаҡбыҙ. Әҙәби телдә диктант яҙыу ул уйын ғына, ә бына төньяҡ-көнбайыш диалектында яҙып ҡарағыҙ, - тине Марсель Шәйнур улы.
Ойоштороусылар әйтеүенсә, төньяҡ-көнбайыш диалектының ҡулланылыш даирәһен киңәйтеү - халҡыбыҙҙы туплауҙың бер юлы ул.